Al heel lang bestaat de traditie om aan elke maand een steen toe te kennen. Januari is de maand van de granaat. Een granaat is meestal rood en tamelijk helder, maar de steen kan ook andere kleuren hebben afhankelijk van de minerale samenstelling. Zijn naam ontleent de steen waarschijnlijk aan zijn korrelige opbouw die je met het blote oog zo niet ziet. Die structuur heeft iets weg van de stapeling van de vruchtjes in de granaatappel. De steen is zeer hard. De rode granaatsteen lijkt wat kleur betreft ook heel sterk op de rode vruchtpitjes van de granaatappel. Maar een granaat is niet altijd rood. Er bestaan allerlei schakeringen rood en er zijn zelfs groene granaten. Maar spreekwoordelijk is hij toch rood.
De steen werd in de oudheid zeer gewaardeerd. In het Grieks heet hij gernet, zie garnet in het Engels en in het Nederlands dus granaat. Ik vind gernet of garnet een mooi klinkende naam. Je zou je kind met goede reden zo kunnen noemen, zoals de robijn ook als naam toepassing vindt in Robin of Robien. Als achternaam komt de naam Gernet trouwens voor. Bovendien worden aan de granaat goede eigenschappen toegedicht. Het is volgens de traditie een steen die rust kan brengen in moeilijke situaties. Hij sterkt je als je je uitzichtsloos voelt, geeft je doorzettingsvermogen en vitaliteit; hij bevordert hoop, moed, levensvreugde en optimisme. Dat is een steen om te koesteren!
Al te duur is de steen niet, maar daarbij moet je wel in de gaten houden dat er verschil in kwaliteit is. Soms wordt hij ook wel bijgeverfd. De steen wordt in Europa gedolven in Tsjechië en Bohemen, in Liptice bijvoorbeeld. Maar niet alleen daar, ook elders in de wereld zijn er vindplaatsen. Het is de officiële Tsjechische landssteen. Loop je in de winkelstraten van Praag, dan zie je talrijke juwelierswinkels met volop granaatsieraden. In Nederland werd de granaat vroeger veel gebruikt in folkore-achtige sieraden, zoals in Zeeuwse kettingen en armbanden. De antiek-sieraden juwelier heeft er beslist exemplaren van liggen. Nu er nog maar weinig klederdrachten gedragen worden, wordt de steen op een meer moderne manier verwerkt.
